Het Co-Creatie Handboek voor de Veranderaar

‘Zonder samenwerking geen verandering of vooruitgang.’ Daarvan zijn steeds meer veranderaars en leiders overtuigd. Maar hoe werk je effectief samen? Door de inzet van co-creatie. Daarover gaat het handboek “Collaborate or die; Het Co-Creatie Handboek voor de Veranderaar” van James Veenhoff en Martijn Pater. Deze aanpak hebben zij toegepast bij bedrijven over de hele wereld, van China tot Brazilië.  

‘Wij hebben ontdekt dat “mensen die ergens anders werken” niet alleen een zeer waardevolle bijdrage kunnen leren, maar dat velen van hen ook meer dan bereid zijn dat te doen.’ Veenhoff en Pater benadrukken dat deze publicatie een handboek is: ‘geen wetenschappelijke uitgave maar een praktisch boek, gebaseerd op jarenlang met onze poten in de modder te hebben gestaan’. 

De term collaboratie kan voor een deel van de lezers beladen zijn, maar in elk geval niet voor de auteurs, die  benadrukken dat collaboratie ‘letterlijk samenwerking’ betekent. Co-creatie gaat verder. De auteurs definiëren co-creatie als ‘het gezamenlijk proces van het creëren van nieuwe waarde, met externe experts en stakeholders.’ En als je eenmaal weet wë¡t je wilt bereiken, moet je de tijd nemen om met elkaar te bedenken hoe je dat wilt realiseren. Er zijn vier vormen van co-creatie. Bij crowdsourcing kan ‘iedereen’ als het ware meedoen en is de initiatiefnemer eigenaar van het resultaat. Bij community co-creatie dragen community’s bij aan een gedeeld resultaat en profiteren alle betrokkenen daarvan. Bij Coalities bundelen geselecteerde individuen of organisaties hun krachten om een gedeeld doel te bereiken. De uitkomsten zijn eigendom van alle betrokkenen. En bij Expert Co-creatie werken geselecteerde experts samen om de uitdaging van een initiatiefnemer aan te pakken. Deze initiatiefnemer is eigenaar van de resultaten. Dankzij de digitalisering ontstaan ook nieuwe vormen, zoals Open-Data Bewegingen.  

 Leg de Lat Hoger
De “Vijf Leidende Principes” vormen samen het paradigma voor succes dat door de jaren met vallen en opstaan is ontwikkeld. Hieronder staan deze principes en is kort samengevat hoe je daarmee te werk gaat: 

1. Inspireer tot Deelname. Hoe je je doel kunt kaderen, structureren en presenteren. 

1. Selecteer de Beste(n). Wie je erbij haalt, hoe je hen vindt en bindt.  

1. Vertrouw op het Proces. Hoe co-creatiesessies het best werken. 

1. Leg de Lat Hoger. Hoe je goede ideeën omzet in puur goud. 

1. Leid de verandering. Over jou en je rol in het maken van impact.   

Bij de principes 2 tot en met 4  beschrijven de auteurs welke stappen je als leider achtereenvolgens moet nemen. Bij elk principe presenteren zij een aantal concrete tips.  

Omdat leiderschap en strategie voor leden van Verdiwel belangrijke thema’s zijn, staan we nog even stil bij dat vijfde principe: leid de verandering.  Bij bovengenoemde principes speelt de leider achtereenvolgens de rol van inspirator, connector, moderator, strateeg en de generaal om een team te vormen. Als leider moet je een goed verhaal hebben om anderen tot deelname te stimuleren. Dat verhaal moet altijd beginnen met ‘waarom’, persoonlijke verhalen zijn interessanter dan zakelijke, ze moeten positief geformuleerd zijn, ambitieus, omlijst met persoonlijke anekdotes. En vooral: kort!  Als leider moet je je verhaal ‘bij iedere gelegenheid’ tot ‘vervelens toe blijven herhalen’.  

 Je plaats als leider opeisen
Als je eenmaal een goed verhaal en een goed team hebt, moet je je plaats als leider opeisen. De belangrijkste ingrediënten voor leiderschap zijn Meesterschap, Doel en Autonomie. Die autonomie versterkt jou om je doel te bereiken. Keer op keer benadrukken Veenhoff en Pater hoe belangrijk het is om externe adviseurs in te schakelen. 

Leden van Verdiwel die in co-creatie met ketenpartners nieuwe aanpakken willen ontwikkelen, kunnen inspiratie, maar vooral ook praktische tips uit dit handboek halen.  

 “Collaborate or die; het Co-Creatie Handboek voor de Veranderaar” van James Veenhoff en Martijn Pater is een uitgave van Van Duuren Management. Prijs: 24,99.